Ngân hàng Nhà nước đang gấp rút xây dựng đề án chống đô la hóa trình Chính phủ. Đây là động thái rất cần thiết góp phần tăng giá trị cho VNĐ. Các chuyên gia cùng đề xuất giải pháp ban đầu cho đề án này.
Hiện ở thị trường Việt Nam, dù luật về ngoại hối đã có quy định cấm niêm yết giá bán hàng hóa, dịch vụ bằng USD nhưng tại nhiều nơi vẫn công khai lấy USD làm phương tiện thanh toán hoặc làm chuẩn giá niêm yết. Đây chính là một trong những dạng thức phổ biến nhất của tình trạng đô la hóa hiện nay.
Thượng vàng hạ cám đều tính theo USD
Ngày 1-3, dạo quanh một số cửa hàng trên đường Đồng Khởi, quận 1- TPHCM, chúng tôi nhận thấy khá nhiều cửa hàng niêm yết giá bán hàng hóa bằng USD, đặc biệt là các cửa hàng bán hàng hiệu, đắt tiền.
Vào một tiệm bán hàng lưu niệm ở đây, một chiếc khăn thổ cẩm được để giá 18 USD, chúng tôi hỏi nếu thanh toán bằng VNĐ thì bao nhiêu, chị chủ tiệm liền bấm máy tính và cho biết là 396.000 đồng. Trong trường hợp này, giá USD được bên bán quy đổi theo tỉ giá trên thị trường tự do.
Nhiều công ty du lịch ở Việt Nam lâu nay cũng đã quen tính giá tour đi nước ngoài bằng USD dù người đi tour đa phần là khách trong nước. Trên đường số 1 - quận Bình Tân, chúng tôi bắt gặp một bảng hiệu to tướng, trên đó ghi giá tour đi Campuchia chỉ 225 USD (khách sạn 5 sao). Một người đi đường hỏi: “225 USD là bao nhiêu tiền Việt?”, chúng tôi không trả lời được vì không biết công ty này áp dụng theo tỉ giá của thị trường chính thức hay thị trường tự do. Tương tự, bảng hiệu của một số công ty lữ hành ở quận 1 cũng công khai niêm yết giá tour... trong nước bằng USD. Có nơi lách bằng cách vừa niêm yết bằng USD vừa niêm yết VNĐ.
Không chỉ dùng trong kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, USD hiện còn được sử dụng giao dịch trong việc học hành. Anh Dũng, nhà ở quận 10 - TPHCM, cho biết con anh học ở một trường quốc tế tại quận 2 và trường này chỉ thu học phí bằng USD. Một năm, anh đóng học phí cho con khoảng 16.000 USD; một số chi phí đi kèm khác, trường cũng yêu cầu đóng bằng USD... Tại khu phố “Tây” Phạm Ngũ Lão, quận 1, không ít tiệm hàng nhỏ, đến trái dừa tươi, trái xoài sống cũng được niêm yết giá bán bằng USD...
Phải làm cho VNĐ mạnh lên
Thực trạng trên cho thấy để chống đô la hóa, trước mắt cần ngăn chặn và xử lý tình trạng giao dịch bằng USD thật triệt để, đồng bộ. Thạc sĩ Lê Đạt Chí, giảng viên Trường ĐH Kinh tế TPHCM, đánh giá: Khi ngoại tệ được chú trọng thì nội tệ sẽ bị sụt giảm về giá trị, kéo theo giá cả hàng hóa lương thực tăng, lạm phát cao... Trong khi đó, thời gian qua vấn đề chống đô la hóa ở nước ta chưa được đẩy mạnh, cũng chưa có biện pháp cụ thể, điều đó đã khiến áp lực thiếu USD ngày càng tăng cao.
TS Lê Thẩm Dương, Trưởng Khoa Quản trị Kinh doanh Trường ĐH Ngân hàng TPHCM, nói: “Cần khẳng định chủ trương chống đô la hóa của nước ta là đúng đắn. Tuy nhiên, chống đô la hóa cần phải đi liền với chống vàng hóa bởi hai loại này đều là ngoại tệ. Về lâu dài, chống đô la hóa bằng cách làm mạnh VNĐ lên, ổn định tiền đồng để người dân yên tâm thì đô la hóa sẽ biến mất. Muốn làm được điều này, phải ổn định vĩ mô để giá cả hàng hóa không biến động lớn. Ngoài ra, cần có cơ chế lãi suất rõ ràng để người dân hiểu giữ USD không có lợi. Rất nhiều thời kỳ, người dân thấy lãi suất tiền đồng hợp lý hơn và họ bán USD để chuyển qua gửi tiết kiệm tiền đồng”.
Đồng tình với ý kiến này, TS Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế, đề xuất: “Trước nay, chúng ta đã kêu gọi việc chống đô la hóa nhiều rồi, nay Ngân hàng Nhà nước quyết liệt như vậy thì các cơ quan hữu trách cũng phải vào cuộc mạnh hơn và đồng bộ hơn. Quan trọng nhất là chính sách về tỉ giá. Điều hành tỉ giá linh hoạt, hợp lý thì người dân tin vào nội tệ. Khi người dân có niềm tin vào nội tệ thì sức mạnh VNĐ sẽ gia tăng, tình trạng giao dịch bằng USD sẽ giảm đi rất nhiều”.
Cũng theo TS Lê Đăng Doanh, quy định pháp lý về cấm niêm yết giá bán bằng ngoại tệ và cấm mua bán ngoại tệ “chợ đen” đã có. Vì thế để chống đô la hóa, cơ quan quản lý cứ theo luật mà xử, đồng thời phải kiên quyết chống nạn mua bán ngoại tệ chui; làm như thế sẽ ngăn chặn được từ trứng nước tình trạng đô la hóa.
Theo Người Lao Động
Đăng nhập
.jpg)
